مسئول امور سیاسی سازمان ملل روز سه‌شنبه، چهاردهم دسامبر (۲۳ آذر)، در بخش‌هایی از سخنرانی‌ خود در شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک گفت: «مذاکرات در حال انجام برای بازگرداندن توافق هسته‌ای ایران به مسیر اصلی نشان می‌دهد که برای احیای کامل آن به تلاش و صبر بیشتر نیاز است.»

به در گزارش پایگاه خبری سازمان ملل آمده است که رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد، به آخرین تحولات برجام چنین اشاره کرده است: «در روزهای اخیر، هم جمهوری اسلامی ایران و هم ایالات متحده بار دیگر جدیت خود را در تلاش برای بازگشت به اجرای کامل برجام نشان دادند. آنتونی گوترش، دبیر کل سازمان ملل، از این اتفاق استقبال می‌کند و از هر دو کشور می‌خواهد که این مذاکرات را به‌سرعت به یک توافق قابل‌قبول دوجانبه تبدیل کنند.»

به گفته دی کارلو، برجام نمونه‌ای است که نشان می‌دهد گفت‌وگو و دیپلماسی می‌تواند به نتیجه برسد. او ادامه داد: «دبیرکل سازمان ملل امیدوار است که در مذاکرات کنونی، ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران همان روحیه و تعهدی را که به برجام منجر شد، حفظ کنند. باید بدانیم که برای اجرای کامل و موثر این قطعنامه هیچ جایگزین مناسبی وجود ندارد.»

او در ادامه، ضمن اشاره به درخواست دبیر کل سازمان ملل از آمریکا مبنی بر لغو تحریم‌های جمهوری اسلامی ایران و تمدید معافیت‌های تجارت نفت با این کشور، گفت: «تمدید معافیت‌های آمریکا در خصوص برخی فعالیت‌های هسته‌ای غیرنظامی که در نیروگاه اتمی بوشهر، تاسیسات فردو و اراک انجام می‌شود، مهم است. همچنین طبیعی است که برای انتقال اورانیوم غنی شده به خارج از جمهوری اسلامی ایران در ازای اورانیوم طبیعی، این کشور به تمدید معافیت نیاز دارد.»

این مقام سازمان ملل از جمهوری اسلامی ایران هم خواست اقدام‌هایی را که با تعهدات هسته‌ای‌ آن کشور بر اساس برجام مطابقت ندارد، متوقف کند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است که فعالیت‌های تحقیق و توسعه مرتبط با تولید فلز اورانیوم در جمهوری اسلامی ایران ادامه دارد و اگرچه آژانس نتوانسته است میزان ذخایر اورانیوم غنی شده اعلامی ایران را راستی‌آزمایی کند، برآوردها نشان می‌دهد که مقدار بیشتری در محدوده‌های فراتر از توافق انباشته شده است. این آژانس بین‌المللی همچنین گزارش داده که فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی آن به دلیل تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای توقف اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش به طور جدی تضعیف شده است.

معاون دبیر کل سازمان ملل در ادامه به نگرانی‌های چندین کشور درباره پرتاب موشک بالیستیک در ماه مه و آزمایش پرتاب دو موشک فضایی جمهوری اسلامی ایران در یک ماه آینده اشاره کرد. بقایای شش موشک بالیستیک، یک موشک کروز و چندین هواپیمای غیرمسلح مورد استفاده در حملات علیه عربستان سعودی بررسی شده و مقام‌های سعودی معتقدند این تسلیحات به جنگجویان حوثی در یمن منتقل شده است. همچنین بقایای یک پهپاد ایرانی که از طریق اردن به حریم هوایی اسرائیل وارد شده بود نیز بررسی شده و به اعتقاد مقام‌های اسرائیلی، این پهپاد از عراق یا سوریه پرتاب شده است.

دی کارلو درباره این موارد گفت که اطلاعات جمع‌آوری شده در حال تجزیه و تحلیل‌اند.

سخنان معاون دبیر کل سازمان ملل در حالی است که روز سه‌شنبه، ۲۳ آذر، مدیرکل آژانس اعلام کرده بود: «بدون بازرسی، از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تصویر بسیار مبهمی داریم.» رافائل گروسی در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت که اگر جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد «عضوی قابل‌احترام در جامعه ملل» باشد، جز صدور اجازه  بازرسی از تاسیسات خود برای آژانس، هیچ راهی ندارد.

او با اشاره به دور جدید مذاکرات در وین تصریح کرد: «واقعیت این است که با ایران خیلی متفاوتی سروکار داریم. در این واقعیت‌های جدید باید تعدیل‌هایی  صورت گیرد تا بازرسان ما بتوانند هرچه را که بر سر میز بر آن‌ها توافق شده است، بررسی کنند.» سه کشور اروپایی هم در تاریخ سوم دسامبر ۲۰۲۱ (۱۲آذر)، از پیشنهادهای هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ابراز «ناامیدی و نگرانی» کرده بودند.

دیپلمات‌های ارشد فرانسه، بریتانیا و آلمان پس از مواجهه با پیشنهادهای هسته‌ای دولت جدید ایران، اعلام کردند: «جمهوری اسلامی ایران تغییرات عمده‌ای درخواست کرده است که با برجام سازگار نیست.»